Awans na lidera zespołu. Buty szefa. Nowa rola. Świeże pomysły, świeża krew. Ryzyko sodówki. Przerażenie w oczach, ale harda postawa. „Ja Wam pokażę kto tu rządzi.” albo „Nic się nie zmieni, przecież jesteśmy kumplami.” Co właściwie mam robić chcąc być dobrym szefem? Jak przyjmie mnie na tym stanowisku zespół? Czego się spodziewać – na co uważać, o co zadbać?
Objęcie roli przywódcy zespołu to nie lada wyzwanie. W głowie gonitwa myśli, w sercu nadzieja na lepszą firmową rzeczywistość. Otwartość na potrzeby zespołu i na zmiany, a przy tym zazwyczaj silna motywacja by osiągać wyniki, by być efektywnym, by się wykazać. Tylko jak reagować kiedy zespół nie chce działać tak, jak my chcemy? Jak się zachować kiedy spotkamy się z atakiem na naszą osobę? Co mówić gdy nie widzimy pomysłów i zapału, tylko jedno wielkie oczekiwanie, że to my wskażemy co trzeba zrobić?
Na te pytania na szczęście jest odpowiedź. Tajemnica tych typowych zachowań osób tworzących zespół tkwi w… procesie grupowym. Każdy awansowany szef, menadżer, kierownik musiał się z tym zjawiskiem zmierzyć. Jednym przyszło przechodzić go od początku do końca, inni zaś wrzuceni w istniejący już zespół mogli obserwować jego kolejne etapy. Jedno jest pewne – to zjawisko zachodzi zawsze – szybciej, wolniej, z większą czy mniejszą intensywnością…
Dobrze, że jest się od kogo uczyć jak proces grupowy okiełznać, rozumieć, interpretować i co dokładnie robić chcąc być skutecznym liderem. Bez wątpienia do grona skutecznych nauczycieli należą autorzy wydanej w tym roku książki „Szef w relacji z zespołem”- Agnieszka Zych i Robert Zych. Wiele lat swoich doświadczeń – Agnieszka sportowych, a Robert korporacyjnych – przeleli na kartki tej książki, ujmując je w ciekawą i lekką formę, proste wytyczne i całe mnóstwo przykładów z życia wziętych (a te cenię najbardziej!).
I tu uwaga! Niespodzianka! Dla trzech Czytelników mamy konkurs z możliwością wygrania książki „Szef w relacji z zespołem”! Zasady zabawy na końcu artykułu.
Za co cenię akurat tę lekturę? Za konkret, merytorykę, nieowijanie w bawełnę. Za osadzenie w polskich realiach, bez amerykańskiego „możesz wszystko szefie, tylko uwierz w siebie”. Za zgrabne i graficzne podsumowania. Za przeplatanie świata korporacji ze światem sportów ekstremalnych, co sprawia, że czyta się jak książkę przygodową i… zaskakujące jest ileż podobieństw mają te światy…
Co warto wiedzieć tuż po awansie na lidera o procesie grupowym? Najważniejsze informacje znajdziesz poniżej, a po więcej – sięgnij do książki Agnieszki i Roberta Zych.
Po pierwsze warto wiedzieć jakie są następujące po sobie fazy rozwoju zespołu i czym się charakteryzują – dzięki temu dokonać diagnozy i znaleźć odpowiedź na pytanie: Na jakim etapie jest zespół, którym właśnie zarządzam? Następnie dopasować sposób działania do potrzeb zespołu i wymagań danej fazy oraz przygotować się na to co będzie za chwilę i w pełni zrozumieć co działo się jeszcze do niedawna. Ta wiedza jest uwalniająca dla lidera. Nie wszystko bowiem zależy od Ciebie i nie wszystko jest „przez Ciebie”. Nie każdy atak na Twoje decyzje jest personalny. Nie każdy spadek motywacji wynika z tego jak zarządzasz ludźmi.
Wyróżniamy następujące fazy rozwoju zespołu:
1.ZALEŻNOŚĆ
W tej fazie pojawia się całkowita zależność od lidera. Członkowie zespołu skupiają się na szukaniu między sobą podobieństw, działają zachowawczo. Widoczna jest tu bierność, lęk przed byciem ocenianym. Odpowiedzialność jest rozproszona.
O czym lider ma pamiętać?
Ważne byś wprowadził budujące bezpieczeństwo jasne dla wszystkich zasady i normy. Warto byś wyjaśniał intencje swoich działań i zmniejszał tym samym pole do domysłów. A także integrował zespół, stawiał przed nim odpowiednio dobrane wyzwania.
2.RÓŻNICOWANIE
Tutaj zespół dzięki zbudowanemu już poczuciu bezpieczeństwa, zaczyna być zdolny do rywalizowania z innymi. Pojawiają się żywe dyskusje prowadzące nieraz do konfliktów. Wyzwala się energia, odwaga w podkreślaniu różnic.
O czym lider ma pamiętać?
Przede wszystkim podążaj za zespołową energią, odpowiednio przydzielaj angażujące zadania. Zadbaj by rywalizacja dotyczyła zewnętrznego otoczenia, innych zespołów, a nie członków Twojego teamu. Chcąc uzyskać uwagę – więcej milcz, ale i proś o wsparcie. Kiedy widzisz zachowania łamiące ustalone reguły – stawiaj granice i doceniaj tych, którzy działają w sposób konstruktywny.
3.KRYZYS ODPOWIEDZIALNOŚCI
Po czasie próby, rywalizacji, sukcesów ale i porażek pojawia się kryzys – tożsamości, wartości. Członkowie zespołu zaczynają unikać odpowiedzialności, pojawia się krytyczna postawa, ciągłe narzekania i szukanie winnych.
O czym lider ma pamiętać?
Przygotuj się, bo za chwilę to zespołowe obwinianie za spadnie na Ciebie. Póki co – cierpliwie słuchaj co ludzie zgłaszają, na co narzekają. Staraj się „odtruwać” zespół podkreślając jago dotychczasowe osiągnięcia i mocne strony. Poszukaj nowych wyzwań dla ludzi i zachęcaj tym samym do brania odpowiedzialności za swoje działania.
4.ATAK NA LIDERA
Kryzys kończy się najczęściej atakiem na lidera. Zespół ocenia go krytycznie, wylewa swoje pretensje, buntuje się. Ale jak słusznie podkreślają autorzy książki: „Bardzo często faza ataku na lidera jest w organizacjach błędnie rozumiany jako brak autorytetu lidera. Nic bardziej mylnego. Zespół, który zdecyduje się zaatakować lidera, jest dojrzalszy niż ten, który tylko marudzi po kątach i w końcu się rozpada.”
O czym lider ma pamiętać?
Łatwo powiedzieć, ale… najlepszą taktyką jest tutaj po prostu przeczekać atak. Zaakceptować fakt pojawienia się takiej fazy i nie działać pochopnie, nawet jeśli ocena zespołu boli. Wysłuchaj zarzutów spokojnie, powiedz o swoich emocjach i podziękuj że mają odwagę mówić Ci wprost co myślą. Pamiętaj, że bezpośrednia komunikacja z zespołem to oznaka dojrzałości i Twojej i ich. Staraj się przekazywać im odpowiedzialność za szukanie nowych pomysłów rozwiązujących zgłaszane zarzuty.
5.NADZWYCZAJNA MOC ZESPOŁU
Po ataku przychodzi etap, w którym zespół osiąga najlepsze efekty. Atak na lidera jednoczy:) i teraz pojawia się poczucie wspólnoty, siły. Zespół działa bardzo wydajnie, ma entuzjazm i chęć do działania. To faza pełna kreatywności, otwartości i sukcesów.
O czym lider ma pamiętać?
Po pierwsze celebruj ten czas i… nie oczekuj że będzie trwał wiecznie. Za kilka tygodni, tak jak każda z faz, ta też minie i nie ma w tym nic złego. Póki co – odpowiednio wykorzystaj potencjał zespołu i angażuj go w ambitne i ważne zadania. Skup się na docenianiu.
6.REALNE MOŻLIWOŚCI ZESPOŁU
Po etapie mocy i energii – zespół powraca do swoich realnych możliwości. Członkowie zespołu są już samodzielni, działają na rzetelnym, możliwym dla siebie poziomie. „Bardzo często ten moment jest momentem zmiany lidera lub członków zespołu. Dzieje się tak dlatego, że organizacje biznesowe i zespoły sportowe stale poszukują lepszej efektywności.” Wszyscy chcieliby aby poprzedni etap trwał i trwał, ale tak się nie dzieje.
O czym lider ma pamiętać?
Co ważne – nie oskarżaj ludzi, że już nie widzisz tak dużego zaangażowania jak w poprzedniej fazie. To normalne, że Twój team zaczyna teraz działać „spokojniej”, sami starają się rozwiązywać swoje problemy, rozdzielają zadania między siebie. Ludzie są tutaj bardzo samodzielni, a od Ciebie oczekują partnerskiej postawy i właśnie przestrzeni na działanie. Ważne jest tu utrzymanie motywacji poprzez docenianie, wzajemne wspieranie się, dawanie dobrego przykładu i angażowanie w nowe pomysły.
A Ty, jakie masz doświadczenia? Wiesz już w jakiej fazie jest teraz Twój zespół? Co ta wiedza Ci umożliwia? Co jako lider możesz zacząć robić inaczej uwzględniając proces grupowy?
A teraz obiecany KONKURS, w którym aż trzy osoby mogą wygrać książkę „Szef w relacji z zespołem”. Zadanie konkursowe polega na zamieszczeniu w komentarzu pod tym artykułem lub pod postem konkursowym na FB blogu Zmień Perspektywę. odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego chcesz otrzymać tę książkę?”
Komentarze można zamieszczać przez tydzień, do dnia 5.07.2017 do północy:) , a wśród zamieszczonych odpowiedzi zostaną wybrane trzy naszym zdaniem najciekawsze, której autorzy zostaną nagrodzeni książką (w przypadku trudności z wyborem – dokonamy losowania).
Uczestnicy, który wygrają konkurs, zostaną o tym powiadomieni w komentarzu poniżej oraz na FB blogu Zmień Perspektywę.
Zapraszamy!