Superwizja - co zyskasz? - JOANNA GRELA - Master Certified Coach ICF, trenerka, autorka

Superwizja to super ważny temat. Przychodzę więc do Was z kompendium wiedzy, które wyjaśnia czym superwizja jest i kiedy warto po nią sięgać. Piszę okiem coacha, ale i trenera. Z artykułu skorzysta też każdy, kto wykonuje zawód pomocowy.

Czym jest superwizja?

W najprostszym ujęciu superwizja to odpowiedź na pytanie „Jak mogę być coraz lepszy w pracy z Klientami?”. W szerszym: to nauka, rozwój i poszerzanie swojej świadomości na podstawie wniosków z różnorodnych doświadczeń zawodowych. Szczególnie potrzebna jest psychoterapeutom, coachom, trenerom oraz pracownikom szeroko rozumianych zawodów pomocowych.

Możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje superwizji:

psychoterapeutyczna (kliniczna), skupiająca się przede wszystkim na rozwoju intrapersonalnym;
menadżerska, która dotyka umiejętności zawodowych. Jest ściśle związana z oceną jakości pracy.

Harris wyróżnia 6 modeli superwizji.

Ukierunkowane są na różne cele i definiowane są różnymi typami interakcji pomiędzy superwizorami a superwizowanymi^[1]. Są to modele:

KLINICZNY
DIAGNOSTYCZNY
TRENINGOWY
ROZWOJOWY
ORGANIZACYJNY
EWALUACYJNY

Poprzednie

Następne

Sesja superwizyjna może być indywidualna lub grupowa, formalna lub nieformalna, bezpośrednia i pośrednia. Zawsze jest jak rozmowa z dobrym przyjacielem, który wie dużo o Tobie i jeszcze więcej o tym, co zrobić, żeby wesprzeć Cię w rozwoju. Superwizor rozumie Cię, wspiera i jednocześnie wskazuje drogę. Sesja superwizja pozwala się zatrzymać, przyjrzeć sobie i przyjrzeć się swojej relacji z Klientem. W rezultacie, pozwala zastanowić się jak wygląda proces oraz które obszary wymagają poprawy. Czym więc jest superwizja? Rozwojem poprzez uświadamianie i… zmianą perspektywy.

Kierunek → zmiana

Z badań naukowych w ramach projektu systemowego CRZL wynika, że aż 91% osób, które doświadczyły superwizji, jest zadowolonych z jej przebiegu oraz całego procesu. Główne zalety, które wskazywali to:

podnoszenie kwalifikacji i umiejętności, a także rozwój zawodowy,
poprawa relacji z klientami,
łatwiejsze odnajdywanie rozwiązań problemów społecznych,
skuteczne przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu.^[2]

Pomyśl o tym, jak wiele aspektów wpływa na Twoją jakość pracy: emocje, samopoczucie, stan zdrowia, pogoda, relacje z innymi, a także brak wystarczającej wiedzy na dany temat… Wszystkim tym obszarom możesz przyjrzeć się w bezpiecznych warunkach pod czujnym okiem profesjonalisty. Możesz omawiać z nim swoje umiejętności, przyglądać się co jest mocną stroną, a co obszarem do rozwoju.

UMIEJĘTNOŚCI RELACYJNE
Są niezbędne abyś mógł prawidłowo nawiązać więź z Klientem, ponieważ jak wskazują badacze – zaangażowanie, uwaga, humor, ciepło i odpowiednie łączenie uczuć i zachowań w 45% stanowią o pozytywnym wyniku relacji, którą nawiązujesz z Klientem.
UMIEJĘTNOŚCI PERCEPCYJNE I KONCEPTUALNE
To zdolność do opisywania na bieżąco sytuacji, która Cię otacza, ale także umiejętność określania celów Twojego Klienta. Aby pomóc drugiej osobie – musisz ją najpierw dobrze zrozumieć i odkryć jej motywy działania.
UMIEJĘTNOŚCI PRAKTYCZNE^[3]
To jeden z ważniejszych aspektów, gdyż sama obserwacja i rozumienie to bardzo często za mało – musisz także umieć realnie wspierać i pomagać swojemu Klientowi. Udzielanie efektywnej informacji zwrotnej, korzystanie z ciekawych narzędzi i technik pracy oraz praktyczne korzystanie ze swojej wiedzy i doświadczeń, niezaprzeczalnie wpływają na jakość superwizji.

Superwizja – co zyskasz?

Zalet superwizji jest całe mnóstwo. Doświadczenie pokazuje, że korzystając z niej możesz zyskać:

Ochronę przed nieświadomymi błędami
Lepsze rozumienie siebie
Lepsze rozumienie procesu i potrzeb klientów
Wiedzę na temat interwencji w trudnych przypadkach
Dostęp do konstruktywnej informacji zwrotnej
Naukę nowych metod i technik
Planowanie ścieżki rozwoju
Weryfikacje poziomu pracy
Rozwój jako człowiek
Rozwój swojego biznesu

Dlaczego to tak ważne?
W pędzie między jednym Klientem a drugim, umyka nam bardzo wiele kwestii. Bardzo często nasz rozwój stoi w miejscu, nie wiemy w którą iść stronę. Superwizja pozwala się zatrzymać, uspokoić i wyciszyć, a co ważniejsze – dodaje pewności siebie i lekkości.

Otwarcie się na siebie, na swoje błędy i lęki, pomaga rozumieć co dzieje się w procesach z Klientami. Będąc w dobrej relacji sam ze sobą, możesz lepiej słuchać swojego Klienta.

O tym, co tak NAPRAWDĘ daje superwizja możesz przeczytać więcej TUTAJ, w moim poprzednim wpisie, w którym czerpałam z opinii uczestników programu COACH Z PERSPEKTYWAMI™. Pisałam bardzo osobistym okiem. Wymieniając korzyści, ujęłam między innymi wspomniane zatrzymanie, ale i poruszenie, podkreślałam, że superwizja daje komfort poznawania, ale i dyskomfort konformacji ze sobą, że pozwala się osadzić, ale i zmienić:

„komfort poznawania

Sesje superwizji pozwalają w bezpiecznych warunkach poprzyglądać się swoim kompetencjom, umiejętnościom, zachowaniom. Bez lęku możesz pogadać o popełnionych błędach. Bez strachu opowiedzieć o tym, co w środku Ciebie woła „błąd”, „źle”, „nie tak”… Rozumienie pozwala potem mniej analizować, a więcej „być” i uważniej słuchać Klienta. Omawiając na sesjach swoje trudności – generujesz nowe rozwiązania, pojawiają się wglądy i efekty „aha”. Rozum robi potem więcej miejsca dla serca, dla czucia, dla intuicji.

dyskomfort konfrontacji

Superwizując swoją pracę stajesz w prawdzie i nie zawsze jest ona tęczowa, różowa. Widzisz czasem brak umiejętności, czasem złamanie zasad kodeksu etycznego, czasem nieobecność kluczowej kompetencji coacha. Widzisz i oczom nie wierzysz. Bywa, że ten wniosek boli, ale jakże rozwija. Odwagi tu potrzeba duuuużo i odważając się zyskujesz nie tylko siłę, ale i akceptację, nie tylko moc, ale i zgodę na kruchość.

osadzenie

Sesje superwizji, szczególnie takie ułożone w proces, rozciągnięte w czasie (choć pojedyncze zapewne też), pozwalają osadzić się w sobie. Głębokie i zatrzymujące pytania superwizora zapraszają do poszerzania samoświadomości. Oglądanie siebie z różnych perspektyw pozwala znaleźć odpowiedź na pytanie „kim jestem?” w tej roli, sytuacji, w ogóle. Można dokonać tożsamościowych odkryć, spotkać się ze sobą prawdziwym – jedynym w swoim rodzaju.

zmiana

Po superwizji nic już nie jest takie samo. Widzisz inaczej – więcej, czujesz inaczej – mocniej, słyszysz inaczej – uważniej, pytasz inaczej – głębiej. To proces wewnętrznej i bardzo indywidualnej zmiany. To nabywanie też konkretnych umiejętności. To testowanie różnorodnych metod i narzędzi. To generowanie sposobów lepszej pracy z Klientami.”

Jak wygląda proces superwizji?

Wszystko zależy od rodzaju relacji między Tobą a superwizorem, a także od tego czego aktualnie będziesz potrzebować. Sesja zawsze jest elastycznie dopasowana do Ciebie, tak, żebyś jak najwięcej mógł zyskać.

Jest kilka rodzajów superwizji. Może dotykać pokrywać następuje obszary:

normatywny – związany z przestrzeganiem przyjętych zasad etyki zawodowej,
formacyjny – związany z rozwijaniem zasobów własnych,
wzmacniający – związany z regeneracją sił własnych pomagającego. (źródło: Sanders, P. Stańczyk, A. „Sztuka prowadzenia poradnictwa przez telefon”, Wydaw. WAM, Kraków 2004).

W coachingu wyróżniamy zaś superwizję:

normatywną „(…) jej celem jest rozwój konkretnych, jasno określonych umiejętności coachingowych zgodnie z wytyczonymi w różnych podejściach i systemach akredytacyjnych modelami kompetencyjnymi.”
rozwojową „(…) ma na celu wsparcie coacha w jego rozwoju zawodowym. Rozwój ten może dotyczyć różnych obszarów profesjonalnego funkcjonowania coacha. To on decyduje, które zagadnienia wymagają wsparcia (…).”
problemową „Celem superwizji problemowej jest analiza trudnych przypadków, z jakimi w swojej pracy zetknął się coach. (…) służy rozwiązaniu problemu – przepracowaniu go, zrozumieniu co przyczyniło się do jego powstania, co go determinuje, a na koniec znalezieniu sposobu jego rozwiązania.” (źródło: Dujanowicz, K., Chraniuk, A. „Superwizja w coachingu” Wydawnictwo Słowa i Myśli, Lublin 2016).

Możemy więc proces superwizji sprowadzić do najważniejszych obszarów:

powiększania świadomości profesjonalnej i samoświadomości osoby zajmującej się pomaganiem,
uczenia postawy odpowiedzialności i uczciwości wobec nowych doświadczeń zawodowych,
adekwatnego do sytuacji okazywania uczuć i radzenia sobie z trudnymi emocjami, (źródło: Powell, D. J. „Superwizja kliniczna”, IPZiT, PTP, Warszawa 1994).

Chcąc wspierać w rozwoju młodych coachów, stworzyłam kurs COACH Z PERSPEKTYWAMI™ – autorski 99 dniowy program rozwojowo-superwizyjny. Dostępnych jest w nim aż 8 spotkań, w tym 6 grupowych i 2 indywidualne. To intensywny czas, w którym ustalasz swój własny cel i wyzwanie. Poddajesz swoją pracę superwizji, poznajesz różne narzędzia i techniki do pracy.

Biorąc udział w programie COACH Z PERSPEKTYWAMI™:

Wzmocnisz swoje poczucie pewności w pracy jako coach.
Poznasz mnóstwo narzędzi i technik możliwych do wykorzystania w pracy z Twoimi Klientami.
Zobaczysz jakie struktury można stosować pracując z grupami i zespołami.
Poznasz innych coachów i mam nadzieję zyskasz świetną grupę wsparcia.
Otrzymasz indywidualną sesję telefoniczną przed, która pozwoli Ci nakreślić konkretny cel na program.
Indywidualna sesja po programie pozwoli Ci nakreślić kroki rozwijające Twój coachingowy biznes.